راهنمای جامع انتخاب الکترود جوشکاری

چه الکترودی برای چه کاری؟ یک‌بار برای همیشه یاد بگیرید

وقتی صحبت از جوشکاری می‌شود، انتخاب الکترود یکی از آن تصمیم‌هایی است که می‌تواند کیفیت نهایی کار را تعیین کند. هر پروژه‌، بسته به جنس قطعه، نوع جوشکاری و شرایط محیطی، نیاز به الکترود خاص خود دارد. در این مطلب قرار است با زبانی ساده اما دقیق، شما را با اصول انتخاب الکترود مناسب آشنا کنیم.

1. اصلاً الکترود چیست و چرا مهم است؟

الکترود در جوشکاری قوس الکتریکی، نقش انتقال‌دهنده جریان و تأمین‌کننده مواد پرکننده را دارد. درواقع، آن چیزی که در جوش ذوب می‌شود و به اتصال قطعات کمک می‌کند، همین الکترود است. پس نه‌تنها باید سازگار با جنس قطعه باشد، بلکه ویژگی‌های خاصی مانند عمق نفوذ، شکل‌دهی خوب و مقاومت در برابر ترک‌خوردگی هم باید داشته باشد.

2. انواع رایج الکترودها

در بازار ایران، معمول‌ترین دسته‌بندی الکترودها بر اساس استاندارد AWS انجام می‌شود. در این بخش، نگاهی کوتاه و کاربردی به انواع الکترودهای پرکاربرد می‌اندازیم:

▪ الکترود E6013 – عمومی و همه‌فن‌حریف

• جوش نرم و تمیز
• مناسب برای قطعات نازک و کارهای عمومی
• مناسب برای موقعیت‌های تخت، افقی و حتی عمودی

▪ الکترود E7018 – مقاوم و قوی

• نفوذ عمیق‌تر و استحکام بالاتر
• دارای روکش قلیایی، مناسب برای سازه‌های سنگین
• مناسب برای قطعاتی که تحت تنش یا ضربه هستند

▪ الکترود E6010 و E6011 – نفوذ بالا

• برای جوشکاری در شرایط دشوار (زنگ‌زده، روغنی، کثیف)
• مناسب برای جوش ریشه و خطوط لوله

3. چگونه الکترود مناسب را انتخاب کنیم؟

انتخاب درست، به چند عامل بستگی دارد:

🔹 جنس فلز پایه

اگر با فولاد کم‌کربن سروکار دارید، الکترود E6013 یا E7018 بهترین انتخاب است. برای فولادهای آلیاژی یا ضدزنگ باید سراغ الکترودهای خاص‌تر بروید مثل E308 برای استنلس استیل.

🔹 موقعیت جوشکاری

بعضی الکترودها فقط برای حالت تخت مناسب‌اند، درحالی‌که برخی دیگر مثل E6011 برای تمام وضعیت‌ها طراحی شده‌اند (Flat, Vertical, Overhead…).

🔹 شرایط محیطی و کارگاهی

آیا محیط کارتان مرطوب است یا در فضای بسته کار می‌کنید؟ الکترودهای سلولزی مثل E6010 گازهای سمی تولید می‌کنند و در فضاهای بسته باید با تهویه مناسب استفاده شوند.

🔹 منبع برق (AC یا DC)

برخی الکترودها فقط با DC یا AC سازگارند. مثلاً E7018 معمولاً با جریان DC بهتر کار می‌کند، مگر اینکه نوع خاصی از آن برای AC طراحی شده باشد.

4. الکترود خشک یا مرطوب؟ چرا اهمیت دارد؟

یکی از اشتباهات رایج در کارگاه‌ها استفاده از الکترود مرطوب است. این موضوع باعث تولید گازهای ناخواسته، جوش ناقص و حتی ترک می‌شود. الکترودهای قلیایی مثل E7018 حتماً باید در خشک‌کن مخصوص نگهداری شوند.

5. چک‌لیست خرید الکترود از فروشگاه‌های معتبر :

• مشخصات فنی دقیق روی جعبه درج شده باشد
• تاریخ تولید و انقضا مشخص باشد
• بسته‌بندی سالم و بدون نفوذ رطوبت
• در صورت امکان، دارای تاییدیه تست کیفیت باشد

جمع‌بندی

انتخاب الکترود مناسب، هم علم است، هم تجربه. ولی اگر اصول پایه‌ای را بدانید، می‌توانید انتخاب‌هایی مطمئن‌تر داشته باشید. در فروشگاه SA، فقط ابزار نمی‌فروشیم، بلکه سعی می‌کنیم همراه فنی و مشاور مطمئن شما باشیم.

پست بعدی:

نگاهی به قدیمی‌ترین و نوستالژیک‌ترین ابزارهای جهان و رازهایشان